İftar diğer bir adıyla Oruç Açma duası, Müslümanlar için oruç tutmanın manevi boyutunu tamamlayan önemli bir duadır. Oruç, nefsi terbiye etmek, Allah’a (c.c.) yakınlaşmak ve O’nun rızasını kazanmak için bir fırsattır. İftar vakti de, bu ibadetin sona erdiği ve Allah’ın (c.c.) lütfunun tecelli ettiği bir andır.
İftar duası, genellikle Peygamber Efendimiz’in (s.a.v.) öğrettiği ve sahih hadislerde geçen dualarla yapılır. Bu dualar, orucun kabulü, günahların affı, Allah’ın (c.c.) rahmetine nail olmak ve dünya ve ahiret hayatı için hayırlar talep etmek amacıyla okunur.
İftar duasının okunuşu şu şekildedir:
Allahümme leke sumtu ve bike amentü ve aleyke tevekkeltü, ve ala rızkıke eftartü ve savme'l-ğadi min şehri Ramazane neveytü, feğfirlî ma kaddemtü ve ma ahhartü.
Allah’ım! Senin rızan için oruç tuttum, sana inandım ve sana güvendim. Senin rızkınla orucumu açtım ve Ramazan ayının yarınki orucuna da niyet ettim. Benim geçmiş ve gelecek günahlarımı bağışla!
İftar duasının Arapça yazılışı aşağıdaki şekildedir:
اَللَّهُمَّ لَكَ صُمْتُ وَبِكَ آمَنْتُ وَعَلَيْكَ تَوَكَّلْتُ وَعَلَى رِزْقِكَ أَفْطَرْتُ
Peygamber Efendimiz (s.a.v.), “Oruçlunun orucunu açarken yapacağı dua reddedilmez.” buyurarak, iftar vaktinin ne kadar özel ve bereketli bir an olduğunu bizlere müjdelemiştir. İftar, sadece bir yemeğe başlama anı değil, aynı zamanda Allah’a yakınlaşma, O’nun nimetlerine şükretme ve O’nun rahmetine sığınma fırsatıdır. Gün boyu tutulan orucun ardından iftar vakti, hem beden hem de ruh doyurulur. Bu an, Allah’ın lütuf ve ihsanının en çok hissedildiği zamanlardan biridir ve nimetlerin kadrini bilme ve şükretme bilincini artırır.
İftar duası, aynı zamanda bir tevazu ve acizlik ifadesidir. Oruç tutan kişi, gün boyu aç ve susuz kalarak, aslında ne kadar aciz ve muhtaç olduğunu idrak eder. İftar vakti, bu acizliği Allah’a arz etme ve O’nun rahmetine sığınma zamanıdır. Bu dua, kulun Rabbine olan bağlılığını, O’na olan güvenini ve teslimiyetini gösterir.
Peygamber Efendimiz (s.a.v), iftar vaktinde tevazu ve kanaat örneği sergileyerek, orucunu hurma veya su gibi basit yiyeceklerle açardı. İftar esnasında ellerini semaya kaldırır ve şu duayı okurdu: “Allâhümme leke sumtü ve alâ rızkıke eftartü” (Allah’ım! Senin rızan için oruç tuttum ve senin rızkınla orucumu açtım). Bu dua, Allah'a şükür ve teslimiyetin bir ifadesidir.
İftar duası yaparken, Peygamberimiz’in sünnetine uygun hareket etmek önemlidir. İftarı aceleyle açmak, mütevazı bir şekilde oruç bozmak ve Allah'ın verdiği nimetlere şükretmek, iftarın manevi boyutunu tamamlar. Ayrıca, “Zehebe’z-zama’u vebtelleti’l-urûku ve sebet’el-ecru inşâallâh” (Susuzluk gitti, damarlar ıslandı ve inşallah ecir hak oldu) duasını okumak da sünnettir.
Oruç açılırken yapılacak dualar, iftarın manevi boyutunu tamamlayan ve Allah’a şükürle yaklaşmanın önemli bir yoludur. İşte oruç açarken yapılabilecek bazı dualar bulunur:
Allahümme leke sumtu ve bike amentü ve aleyke tevekkeltü, ve ala rızkıke eftartü ve savme'l-ğadi min şehri Ramazane neveytü, feğfirlî ma kaddemtü ve ma ahhartü.
(Allah’ım! Senin rızan için oruç tuttum, sana inandım ve sana güvendim. Senin rızkınla orucumu açtım ve Ramazan ayının yarınki orucuna da niyet ettim. Benim geçmiş ve gelecek günahlarımı bağışla!)
Yemek duası, yemeklerden sonra edilen şükür dualarındandır ve bu dua ile Allah’a hamd edilir.
Bismillâhirrahmânirrahîm
Elhamdülillâhi’llezî et’amenâ ve sekânâ ve cealnâ minel müslimîn. Nimetu celillullah, Berakati Halillullah, Şefaat ya Rasulullah. Külû ve’şrabû ve lâ tüsrifû, İnnehû lâ yuhibbü’l müsrifîn. Allahumme zid velâ tengus bi-hürmeti-l Fatiha.
(Bizi doyuran, içiren ve bizi Müslümanlardan kılan Allah'a hamd olsun. Allah'ın nimeti büyüktür, bereketi boldur. Şefaat ya Rasulullah. Yiyin, için, fakat israf etmeyin. Çünkü O, israf edenleri sevmez. Allah'ım, Fatiha suresi hürmetine nimetlerimizi artır, eksiltme. Âmin.)
Hz. Muhammed’in (s.a.v.) oruç açarken okuduğu bu kısa dua, hem rızkın Allah'tan geldiğini hatırlatır hem de orucun sadece O'nun rızası için tutulduğunu vurgular.
Allâhümme leke sumtü ve alâ rızkıke eftartü. (Allah'ım! Senin rızan için oruç tuttum ve senin rızkınla orucumu açtım.)