Rabbena duası, İslam’ın farz ibadetlerinden olan namazın son oturuşunda müminlerin hem bir namaz suresi olarak okuduğu hem de samimiyetle Allah’a (c.c.) yakardığı önemli bir duadır. Bu dua, Bakara suresinin 201. ayetinde yer alan “Rabbena atina” duası ile İbrahim suresinin 41. ayetinde geçen “Rabbenağfirli” duasının birleşiminden oluşur. Peygamber Efendimiz (s.a.v.), bu mübarek duayı sıkça yapmış ve ümmetine de tavsiye etmiştir.
Rabbena duası, kısa fakat derin anlamlar barındıran bir niyazdır. İçinde geçen “dünyada iyilik” ifadesi, Allah’ın lütfettiği nimetlerden istifade ederek dünya hayatını güzel bir şekilde yaşamak anlamına gelir. Ancak burada, bu nimetlerin yalnızca dünya ile sınırlı olmadığını, ahiret için de bir hazırlık vesilesi olduğunu unutmamak gerekir.
“Ahirette iyilik” ifadesi ise, cennette ebedi mutluluğu, Allah’ın cemalini görmeyi, orada sevdikleriyle birlikte olmaya vesile olacak amellerin kabul edilmesini ve rızasına erişmeyi ifade eder. Mümin, Rabbena duasıyla hem dünya hayatında başarılı ve huzurlu olmayı, hem de ahirette ebedi kurtuluşu ve mutluluğu talep eder. Bu şekilde dua etmek, Allah’a olan bağlılığı ve O’nun merhametine duyulan güveni ifade eder. Bu yönüyle Rabbena duası, Müslümanların hayatlarının her anında tefekkür ederek yapmaları gereken dualardan biridir.
Rabbena atina fiddünya haseneten ve fil ahireti haseneten ve kına azabennar. Birahmetike ya Erhamerrahimin Rabbenağfirli ve li-valideyye ve lil-Müminine yevme yekumul hisab.
“Ey bizim (Yüce) Rabbimiz! Bize bu dünyada da iyilik ve güzellik ver, ahirette de iyilik ve güzellik ver ve bizi cehennem ateşinden koru!”
“Ey Rabbimiz, hesap günü geldiği zaman bizi mağfiret et. Anne ve babamı ve müminleri de mağfiret et”
رَبَّنَا آتِنَا فِي الدُّنْيَا حَسَنَةً وَ فِي اْلآخِرَةِ حَسَنَةً وَقِنَا عَذَابَ النَّارِ رَبَّنَا اغْفِرْ لِى وَ لِوَالِدَىَّ وَ لِلْمُؤمِنِينَ يَوْمَ يَقُومُ اْلحِسَابِ
Rabbena duası, bir müminin dünya ve ahiret için hayırlı istekte bulunmak amacıyla okuduğu önemli bir duadır. Rabbena duası, aynı zamanda bir Müslümanın Allah’a olan teslimiyetini ve O'na duyduğu güveni ifade eder. Müslümanlar dünya ve ahiret arasında bir denge kurmak ister. Bir yandan dünya nimetlerinden faydalanırken diğer taraftan ahirette ebedi kurtuluşa ermek ister. Rabbena duası bu bakımdan Allah’tan iki cihan saadetini isteme ve Allah’a teslimiyet için bir vesiledir.
Rabbena duası, özellikle namazın son oturuşunda okunması tavsiye edilen dualardır. Müslümanlar, namazın son oturuşunda Tahiyyat duasından hemen sonra Rabbena duasını okur hem ahiret hem dünyada iyilik istemek amacıyla Allah’a yakarışta bulunur.
Rabbena duaları, yalnızca namazda değil, hayatın her anında okunabilecek dualardır. Müminler, dünya ve ahirette iyilik, huzur ve afiyet istemek, günahlardan bağışlanma dilemek ve cehennem azabından korunmak amacıyla her zaman bu dualara sığınabilirler. Peygamber Efendimiz (s.a.v.) Rabbena dualarını sıkça okumuş ve ümmetine de bu duaları okumalarını tavsiye etmiştir. Bu dualar, müminlerin Allah’a olan teslimiyetini ifade eder ve O’ndan hem dünya hem de ahiret için hayır dilemelerini sağlar.
Enes (r.a) rivayet edildiğine göre:
Hz. Muhammed (s.a.v) çoğu zaman şöyle dua ederdi:
“Allahümme atina fiddünya hasene ve fil ahireti hasene ve kına azabennar”
Allah’ım! Bize dünyada da iyilik ver, ahirette de iyilik ver. Bizi Cehennem azabından koru!”
Bu hadis Buhari, Ebu Davud, Tirmizi ve Müslim gibi önemli hadis kaynaklarında yer almaktadır. Bunun yanı sıra Müslim’in rivayetinde şu ilâve bulunur:
“Enes sadece bir dua okuyacağı zaman bunu okurdu. Birkaç dua okuyacağı zaman onlar arasında bunu da okurdu.”
İslam dini, insanın dünya ve ahiret arasında denge kurmasını öğütler. Allah insanlara dünya hayatını güzel bir şekilde yaşamayı tavsiye ederken, aynı zamanda ahirete de hazırlıklı olmalarını emretmiştir. Dünya, geçici ve fanidir, fakat ahiret sonsuz ve ebedidir. Bu gerçek, Müslümanın her anında göz önünde bulundurması gereken bir hakikattir. Her türlü dünyevi kazanç ve başarı, ahiretteki kurtuluşu sağlama yolunda bir araç olarak görülmelidir.
Peygamber Efendimiz (s.a.v.) bir hadis-i şeriflerinde şöyle buyurmuştur: “Ne dünyası için ahiretini ne de ahireti için dünyasını terk eden -her ikisinden de nasibini almayan kimse- sizin hayırlınız değildir. Çünkü ahiretin ulaşım ve hazırlık yeri dünyadır…”
Rabbena duası, insanın dünya nimetlerinden faydalanırken ahiret saadetini de unutmamasını hatırlatır. Rabbena duası, bir Müslümanın Allah’a olan teslimiyetini ve duasında her iki âlemin güzelliklerini talep etmesini ifade eder. Peygamber Efendimiz’in (s.a.v) bu duayı sıklıkla okuması, onun faziletini ve önemini ortaya koyar. Bir yandan dünya nimetlerinden faydalanırken ahireti unutmamasını oraya da hazırlık yapmasını tavsiye eder. Bu açıdan bakıldığında Rabbena duası, insanın hem dünyevi hem de uhrevi meselelerde dengeyi gözeterek dua etmesi gerektiğini hatırlatır.